In een voedselbos is omspitten of bewerken van de bodem niet nodig. Het luie tuinieren dus eigenlijk. Het gaat er juist om dat de bodem met rust gelaten wordt en dat zich een mooie humuslaag vormt. Daaronder vormt zich een bodemvoedselweb vol leven. Of zoals ik het de kinderen uitleg: door de aarde te bedekken geef je de wormpjes te eten en de poep van deze worpjes is weer eten voor de plantjes. In het voedselbos-buurtproject die ik gestart was in onze vorige woonplaats was de grond zanderig en droog. Geen worm in te vinden! Afgelopen weekend was ik er weer even en het verbaasde mij hoe snel de bodem zich ontwikkeld. Een dikke laag afgestorven wilde kruiden en rode klaver bedekt nu de bodem en de pas aangeplante fruitbomen zitten vol bloesem. Na 3 jaar hersteld het ecosysteem zich al. Moeder Aarde weet precies wat nodig is om zichzelf weer gezond te maken.
Maar hoe zit dat in de moestuin? In het ontwerp voor onze tuin in Drenthe is ook plek voor een stuk moestuin. Daar ben ik minder bekend mee. Ik wildpluk wat af en lees het ene boek over permacultuur en voedselbossen na het andere. Maar een natuurlijke moestuin, hoe doe ik dat? Eentje waarin het bodemleven zich kan ontwikkelen, plagen vanzelf bestreden worden en sterke planten groeien? Gelukkig weet permacultuur-ontwerper Arthur van Het Moeras wat te doen. Het stuk gras waar de moestuin komt hoeven we gelukkig niet helemaal om te spitten. We beginnen met het toevoegen van lavagruis. Dit is de fijn gemalen gruis van lavagesteente. Dit gesteentegruis bevat een hoge concentratie aan silicium of kiezelzuur maar daarnaast ook calcium, fosfor, magnesium en kleimineralen. En een hoog gehalte aan vele sporenelementen. Deze regelen de celvorming en het ontstaan van aminozuren. Wist je dat aminozuren de bouwstenen zijn voor alle leven? Lavagruis zorgt als voedingsstofbinder en ionenwisselaar dat de plant de nodige voedingsstoffen kan opnemen uit de bodem. En daardoor eten wij straks dus gezonde planten!
Veel stukken grond in Nederland zijn verschraald en tonen een gebrek aan mineralen en vitaminen. Als het niet in de grond aanwezig is, kan het niet door de planten worden opgenomen en worden opgeslagen. Het gevolg is dat groenten en fruit veel minder mineralen en vitaminen bevatten dan 50 jaren geleden en dat wij dus – ook al eten we verse groenten en fruit – veel minder vitaminen en mineralen binnen krijgen. De neiging van veel tuinliefhebbers is kalk toevoegen, maar dat is juist geen goed idee. Met kalk worden wel mineralen aan de bodem toegevoegd, maar sporenelementen worden er juist aan ontrokken. Terwijl daar juist vaak een tekort aan is.
Na het toevoegen van lavagruis bedekken we de bodem met karton. Ook wel bekend als de No-Dig methode van Charles Dowding. Het karton wordt afgebroken door bodemdieren en goedaardige schimmels, samen met de graslaag. Het bruin en het groen vermengt zich zo tot voedzame, rulle grond waarin plantwortels zich goed kunnen ontwikkelen. Gebruik bruin, mat karton zonder gekleurde opdruk (giftige inkt). Verwijder tape en plakband. Wij gebruikten het karton waar onze nieuwe zonnepanelen in gezeten hadden. Bovenop het karton verdeelden we een laag van 15 cm van tuinaardecompost van Biocultura. Dat is biologische compost, zodat je er zeker van bent dat er geen giftige stoffen over vervuiling in zit. Eigengemaakte compost zou natuurlijk ook kunnen, maar zover zijn we nog niet.
En toen hadden we ineens twee mooie moestuinbedden! In mijn hoofd was ik al bezig een moestuinplan te maken, maar de kinderen kwamen thuis van school en eigenden zich onmiddelijk allebei een stuk toe. Driftig werd er gezocht naar zaden en stekjes en rijtjes met wortel en ui gemaakt. Ik heb ze nog wel uit kunnen leggen hoe het zit met goede en slechte buren. Elke dag geven ze nu trouw hun bedjes water en vol ongeduld kijken ze de groenten de grond uit. Ik heb nog wel even een hekje om de moestuin gemaakt, zodat de kippen er niet in kunnen. Tegen het hekwerk laat ik fruitstruiken en klimmers groeien. Met spanning kijken we uit naar de eerste oogst!
Reactie plaatsen
Reacties